,,Ignorowanie przepisów ochrony przyrody i dobrych praktyk ochrony drzew jest porażająca"

W mediach społecznościowych pojawił się krytyczny wpis dotyczący budowy ogrodzenia przy Ośrodku Edukacji Przyrodniczej w Lądzie. Autor zarzucił niegospodarność i naruszenie zasad ochrony drzew. O wyjaśnienie poprosiliśmy Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego.

- Proces inwestycyjny na terenie siedziby Wielkopolskiego Parku Krajobrazowego. Pomijam już aspekt sensowności gospodarczo - ekonomicznej wyrywania starego fundamentu ogrodzenia (przerośniętego korzeniami kilkudziesięcioletnich drzew) z paneli siatkowych, żeby wykonać nowy fundament do wykonania podobnego ogrodzenia. Jakby nie można było osadzić punktowo nowe słupy w starym fundamencie za 1/10 budżetu inwestycji. Ignorancja przepisów ochrony przyrody i dobrych praktyk ochrony drzew, w dodatku w takiej lokalizacji (Ośrodek Edukacji Przyrodniczej w Lądzie) jest porażająca! W zeszłym roku po rozpoczęciu inwestycji, żona (będąca z zawodu Architektem Krajobrazu i Inspektorem Nadzoru Terenów Zieleni), zasygnalizowała nieprawidłowości. Zorganizowano nawet spotkanie z pracownikami Parku (dyrektor mimo powiadomienia i teoretycznym ustalaniu terminu ,,pod niego" się nie pofatygował), projektantem, ówczesnym wykonawcą. Przekazano stosowne informacje i zalecenia. Z przyczyn ,,innych" inwestycja stanęła na parę miesięcy, i teraz znowu pogrom.

Drodzy pracownicy parku - przechodzicie codziennie obok tego chodząc do pracy. Nie widzicie co się dzieje? Sugeruję wszystko dokładnie filmować i fotografować - można z tego zrobić świetny materiał: ,,Jak nie prowadzić procesu inwestycyjnego w obrębie systemu korzeniowego drzew"! (...) A pomysł ,,obfundamentowania" starej lipy stojącej w narożniku z trzech stron (że niby została "ominięta"), tak jakby od szosy nie mogło być już tego płotku, ,,rozwala system". Ręce opadają - napisał jeden z mieszkańców w mediach społecznościowych. Zarzucił także konserwatorowi zabytków brak reakcji na ingerencję w strefę korzeniową drzew objętych ochroną. Skrytykował również pracowników i dyrektora ośrodka za bierną postawę wobec nieprawidłowości widocznych na terenie inwestycji.

Jak wyjaśnił nam Rafał Śniegocki z Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego, budowa nowego ogrodzenia przy Ośrodku Edukacji Przyrodniczej w Lądzie miała na celu zabezpieczenie parku przed dewastacją i poprawę bezpieczeństwa dzieci, które licznie uczestniczą w zajęciach edukacyjnych. Dotychczas na terenie parku dochodziło do aktów wandalizmu, zaśmiecania i nielegalnego ruchu samochodowego. W kolejnym etapie planowana jest rewitalizacja parku - zaplanowana na 2026 rok - obejmująca ekspertyzy dendrologiczne, poprawę infrastruktury i przekształcenie ścieżek w edukacyjne. Dzięki temu park ma być bezpieczniejszy i bardziej dostępny zarówno dla uczniów, jak i dla mieszkańców oraz turystów.

Konieczność rozbiórki starego ogrodzenia z lat 70. wynikała z jego złego stanu technicznego - beton był skruszony, siatka uszkodzona, a ogrodzenie częściowo znajdowało się poza granicami działki. Po uzyskaniu wymaganych pozwoleń rozpoczęto budowę nowego ogrodzenia. Pierwszy wykonawca nie przestrzegał warunków umowy ani zaleceń Inspektora Nadzoru Zamawiającego, co skutkowało poważnymi błędami technicznymi i natychmiastowym rozwiązaniem umowy przez ZPKWW. Sprawa trafiła do sądu, a winą obciążono także kierownika budowy. Obecnie prace kontynuuje nowy wykonawca, z którym współpraca przebiega prawidłowo.

- Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego zdaje sobie sprawę z dokonanych nieprawidłowości przez poprzedniego wykonawcę i w związku z tym, oprócz wszczętych procedur sądowych, podjął szereg działań naprawczych. Jednakże należy zaznaczyć, iż od początku inwestycji w projekcie planu ogrodzenie dostosowane było do istniejących drzew. W przebiegu wykonywanych prac w porozumieniu z wykonawcą oraz Konserwatorem Zabytków dokonano zmian w projekcie w celu zastosowania działań najmniej oddziałujących na drzewa. We frontowej części zastosowano ominięcie trzech wiekowych drzew, w części zachodniej w przypadku trzech drzew zrezygnowano fragmentarycznie z fundamentu, gdzie kolizja z korzeniami była największa (zastosowane zostaną tam inne rozwiązania - „przewieszenia” przęseł bez fundamentu). Obecnie odsłonięte korzenie zabezpieczono jutą, która jest systematycznie zwilżana, aby zapewnić odpowiednie nawodnienie drzew. W fragmencie planowanego ogrodzenia od strony wschodniej całkowicie zrezygnowano z wylania fundamentu. Zastosowane zostaną punktowo wbetonowane słupki. Doraźnie odkryte korzenie po wytyczeniu lokalizacji słupków zasypano ziemią i systematycznie są podlewane zgodnie z zaleceniami specjalistów.

Ponadto podjęto współpracę z dendrologami i pracowniami dendrologicznymi celem wykonania odpowiednich ekspertyz oraz analiz statyki wybranych drzew. Metodę tę stosuje się w stosunku do drzew, co do których istnieje ryzyko obalenia. Jak w tym przypadku, gdy wykonawca mógł naruszyć systemy korzeniowe. Próby zostaną wykonane po zakończeniu inwestycji, a następnie podjęte zostaną ewentualne zabiegi, które wyeliminują potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa i zdrowia ludzkiego. Plan rehabilitacji drzew będzie obejmował również dodatkowe przyrodnicze zabiegi rehabilitacyjne, które pierwotnie nie były przewidziane w planie wydatków ZPKWW, a które są wynikiem błędów pierwszego wykonawcy.

W imieniu Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego zapewniam, że dołożymy wszelkich starań, aby zapewnić prawidłowy rozwój drzew w obrębie których zaistniała ingerencja w bryłę korzeniową. Informuję również, że wcześniejsze sygnały lokalnych aktywistów były brane pod uwagę. Zorganizowano spotkanie, podczas którego przekazano ówczesnemu Wykonawcy informację o dobrych praktykach prac w obrębie drzew. Na każdą wiadomość, którą otrzymywali pracownicy Ośrodka była reakcja i rozmowa z wykonawcą. Zarzut, że pracownicy Ośrodka widzieli, a nie reagowali jest bezpodstawny.

Jestem przekonany, że nowe ogrodzenie spełni swoją podstawową funkcję - zapewni bezpieczeństwo dzieci i innych gości Ośrodka oraz zabezpieczy park przed kolejnymi aktami wandalizmu. Mimo wielu przeszkód napotkanych w czasie realizacji inwestycji mam nadzieję na pomyślne zakończenie zadania. Będziemy na bieżąco monitorować stan drzew z naruszonym systemem korzeniowym oraz zastosujemy zalecenia specjalistów, aby zminimalizować powstałą ingerencję w system korzeniowy - przekazał nam Rafał Śniegocki z Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego.

Zdjęcia: czytelnik